Co wpływa na cenę kawy?

Zanim ziarna dotrą do Europy, muszą przebyć pół świata i przejść kilka etapów przetwarzania. Jest więc wiele etapów w rozszerzonym łańcuchu dostaw, które wpływają na cenę kawy. Należy jednak mieć świadomość, że jej cena nie zależy wyłącznie od czynników wynikających z podstawowych praw ekonomicznych.

Determinanty ceny kawy

Literatura przedmiotu wskazuje, że największy wpływ na cenę kawy jako końcowego produktu mają same ziarna kawy (sposób ich produkcji, koszty uprawy itp.). Tutaj należy pamiętać o jednej z najdroższych kaw na świecie, jaką jest kopi luwak (w literaturze też kawa luwak). Łaskun palmowy (kotokształtny) zjada ziarna a po wydaleniu ich, zostają wyczyszczone. Tak uzyskane ziarna mają być bardzo słodkie z nutą róży lub śliwki. Niewątpliwie proces czyszczenia i kontroli zwierząt jest niezwykle kosztochłonny, stąd taka wysoka cena (nawet 3000 złotych za kilogram).

Niemniej dalej ważne dla cen pozostają kwestie związane z jakością i ilością zbiorów. Im więcej zbiorów, im lepsze były warunki dla upraw, tym cena powinna być niższa. Koszty związane z wypaleniem, zapakowaniem czy transportem są mniej istotne. Należy jednak mieć świadomość, że jeśli tylko kawa pochodzi z odległego terenu, tym powinna być co do zasady droższa. Dobrym przykładem jest tutaj kawa św. Heleny. Co ciekawe, była ona do tego stopnia lubiana przez Bonapartego, że cztery dni przed śmiercią poprosił o ostatnią filiżankę. Wyspa św. Heleny, z której pochodzi kawa, znajduje się ponad 8000 kilometrów od Polski. Stąd między innymi jej koszt, nawet 500 złotych za kilogram. Kawa św. Heleny jest średnio palona, a jej smak jest rzekomo wzbogacony nutą pieprzu.

Ważne znaczenie dla ceny kawy ma renoma i historia plantatorów. Taką kawą, której cena była podyktowana jej wartością nierynkową, może być Rebeldia. Meksykańska wspólnota powstańcza, Zapatyści, produkuje wysokiej klasy kawę. Jednak jej cenę winduje też element ideowy. Kupując taką kawę, wspieramy całą społeczność w meksykańskim Chiapas, a więc demokrację lokalną, samostanowienie czy walkę z korporacjami. Coraz ważniejszą determinantą ceny kawy jest społeczna odpowiedzialność biznesu. Nieprzestrzeganie praw człowieka jest od lat przykrym zjawiskiem przy pozyskiwaniu kawy. Producentom chodziło o zapewnienie jak najniższych cen, a sobie jak najwyższych zysków. Jednak od lat zauważalna jest rosnąca popularność zasady fair trade. Kawy z odpowiednimi certyfikatami kosztują więcej, ale mamy pewność, że zostały one etycznie pozyskane, a pracownicy uzyskali adekwatne wynagrodzenie.

Powyższe elementy wpływające na cenę kawy dotyczyły wyłącznie drogi handlowej i de facto globalnej ceny. Przetworzona kawa prze dystrybutorów trafia następnie do sprzedawców. Kształtują oni ceny na podstawie preferencji klientów, zapotrzebowania i konkurencji.

Skąd wiedzieć jaka powinna być cena kawy specjalnej?

Kłopotliwe okazuje się wyznaczenie ceny kawy specjalnej. Profesjonalny barista powinien umieć odróżnić „speciality coffee”. Trzeba tu zwrócić uwagę nie tylko na smak, kraj pochodzenia, ale również na jakość samych ziaren. Kluczowa w pracy baristy okazuje się również gwarancja świeżego wypalenia.

Jak widać, na cenę kawy a zwłaszcza kawy specjalnej wpływa wiele czynników. Kurs baristyczny pozwala nabyć odpowiedni warsztat, który pozwala nie tylko na poznanie podstawowych technik parzenia kawy, ale jest też świetnym wprowadzeniem do dalszego zgłębiania zagadnień związanych z jej produkcją i dystrybucją.